St. Eustathius of Thessalonica. On the improvement of monastic life: chapters 1–32
Introduction, translation from Ancient Greek and notes by M. V. Sudakov
Keywords:
Eustathius of Thessalonica, On the Improvement of Monastic Life, medieval monasticism of Byzantium, monastic ideal, bishop and monks, Byzantine rhetoricAbstract
The publication contains a Russian translation of an initial fragment of the treatise of Saint Eustathius, the Metropolitan of Thessalonica, which is known as “On the Improvement of Monastic Life”. The present fragment contains a seventh part of the whole text. The work is marked by a very thoughtful description of the monastic ideal, which involves usage of the philosophic discourses and a lot of references to antique authors. In the fragment, published here, the author considers the following subjects: his intentions and the general outline of the work, the monastic ideal, the aim of the renouncement from the world, the principate of the bishop for the monks. In the preface the subjects of the treatise are represented and an attempt to clarify its real intention is made. In the article a bright peculiarity of the text is emphasized: this spiritual writing, which was created for the improvement of the monks, contains a lot of features, which are specific for the secular literature. This peculiarity of the writing made some researchers think, that it was addressed not to monks, but to high-educated secular public and that aim of it is not so much spiritual, as worldly - to justify himself against a false accusation. In the article this hypothesis is criticized on the basis of the text of the treatise.
Downloads
References
Гомер. Илиада. Одиссея / Пер. с древнегреч. Н. И. Гнедича, В. А. Жуковского. М., 2007.
Миния. Месяц Август. К., 1893.
Феодор Студит, прп. Творения в 3 т. Т. 1. Нравственно-аскетические творения. М., 2010.
Euchologium sive Rituale Graecorum / Accura J. Goar. Venetiis, 1730.
Τι φλυαρεί ο μέγας παπάς; Ευσταθίου Θεσσαλονίκης Επίσκεψις βίου μοναχικού. Εισαγωγή, κείμενο, νεοελληνική απόδοση, σχόλια / Εκδ. Φ. Καλαϊτζάκη. Ἀθ., 2003.
Eustazio di Tessalonica. La espugnazione di Tessalonica / Ed. S. Kyriakidis, B. Lavagnini, V. Rotolo. Palermo, 1961.
Corpus paroemiographorum Graecorum / Ed. E. L. a Leutsch, F. G. Schneidewin. Göttingen, 1839. T. 1.
Corpus paroemiographorum Graecorum / Ed. E. L. a Leutsch, F. G. Schneidewin. Göttingen, 1851. T. 2.
Corpus paroemiographorum Graecorum / Ed. E. L. a Leutsch, G. Schneidewin. Göttingen, 1887. T. 3.
Eustathius Thessalonicensis. De emendanda vita monachica / Recensuit, germanice vertit indicibusque instruxit K. Metzler. B. - Novi Eboraci, 2006 (CFHB 45).
Μηναῖα ὅλου τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Ϛ᾿, περιέχων τὴν ἀνηκοῦσαν ἀκολουθίαν τῶν Ἰουλίου καὶ Αὐγούστου μηνῶν. Ρώμη, 1902.
Eustathius, mitropolita Thessalonicensis. Epistola ad Thessalonicenses // Opuscula / Ed. T. L. F. Tafel. Francofurti ad Moenum, 1832. P. 158-165.
Eustathius von Thessalonich. Betrachtungen über den Mönchsstand. Eine Stimme des zwölften Jahrhunderts / Hrsg. von G. L. F. Tafel. B., 1847.
Арсений, игум. Евстафий, митрополит Солунский, XII в. // Духовный вестник. 1866. Т. 14. С. 475-501; Т. 15. С. 275-307.
Буганов Р. Б., Илюшечкина Е. В., Метцлер К. Евстафий, свт., митр. фессалоникйский // ПЭ. 2008. Т. 17. С. 293-298.
Васильевский В. Г. Материалы для истории Византийского государства // Журнал Министерства народного просвещения. 1879. Т. 202. С. 434-438.
Говоров А. В. Евстафий, митрополит Солунский, писатель XII в. // Православный собеседник. 1883. Т. 1. С. 14-37; Т. 5. С. 43-67; Т. 10. С. 139-165.
Каждан А. П. Византийский публицист XII в. Евстафий Солунский // ВВ. 1967. Т. 27. С. 87-106.
Славятинская М. Н. Учебник древнегреческого языка. М., 22003 (Филология).
Ἀντονόπουλος Θ. ὁμιλητικὴ καὶ θέση τῆς σε μία νέα ἱστορία Βυζαντινῆς λογοτεχνίας // Pour une "nouvelle" histoire de la littérature Byzantine. Problèmes, méthodes, approches, propositions. Actes du Colloque international philologique Nicosie - Chypre 25-28 mai 2000 / sous la direction de P. Odorico, A. A. Panagiotis. Paris, 2002 (Dossiers Byzantins 1).
Bartusis M. C. Charistikion // The Oxford Dictionary of Byzantium / Ed. A. P. Kazhdan. New York - Oxford, 1991. T. 1. P. 412-413.
Bat-Yehouda M. Z. Les encres noirs au Moyen Âge (jusqu’à 1600). P., 1983.
The Mythology of All Races. Vol. 1. Greek and Roma / Ed. L. H. Gray, F. Moore, J. A. MacCulloch. Princeton University, 1916.
Herman E. La "stabilitas loci" nel monachismo byzantino // Orientalia christiana periodica. 1955. Vol. 21. P. 115-142.
Θεοδωρούδης Γ. Π. μοναχισμὸς κατὰ τὸν Εὐστάθιον Θεσσαλονίκης: διατριβὴ ἐπὶ διδακτορία. Θεσσαλονίκη, 1983.
Kazhdan A. P., Talbot A.-M. Ephoros // The Oxford Dictionary of Byzantium / Ed. A. P. Kazhdan. New York - Oxford, 1991. T. 1 P. 707-708.
Κουκουλὲς Φ. Ἰ. Θεσσαλονίκης Εὐσταθίου τὰ γραμματικὰ. Ἑταιρεία μακεδονικῶν σπουδῶν. Ἐπιστημονικαὶ πραγματείαι. Ἀθ., 1953 (Σειρὰ φιλολογικὴ καὶ θεολογική 8). Σ. 24-27.
Metzler K. Eustathios von Thessalonike und das Mönchtum. Untersuchungen und Kommentar zur Schrift "De emendanda vita monachica". B. - New York, 2006 (Supplementa Byzantina 9).
Θεοδωρούδης Γ. Π. μοναχισμὸς κατὰ τὸν Εὐστάθιον Θεσσαλονίκης: διατριβὴ ἐπὶ διδακτορία. Θεσσαλονίκη, 1983.
Oppenheim Ph. Das Mönchskleid im christlichen Alterum. Freiburg im Breisgau, 1931 (Römische Quartalsschrift. Supplement 28).
Oppenheim Ph. Symbolik und religiöse Wertung des Mönchskleides im christlichen Alterum vornehmlich nach Zeugnissen christlicher Schriftsteller der Ostkirche. Münster, 1932 (Theologie des christlichen Ostens. Texte und Untersuchungen 2).
Radke G. Die Bedeutung der weißen und der schwarzen Farbe in Kult und Brauch der Griechen und Römer. Jena, 1936.
Schönauer S. Flucht für den Gläubigen? Abenteuerliches aus dem Leben des Eustathios von Thessalonike // Zwischen Polis, Provinz und Peripherie. Beitrage zur byzantinischen Geschichte und Kultur / Hrsgb. L. Hoffmann, A. Monchizadeh. Wiesbaden, 2005 (Mainzer Veröffentlichungen zur Byzantinistik 7). S. 705-717.
Ζήσης Θ., πρωτοπρ. Αἱ μοναχικαὶ τάξεις καὶ αἱ βαθμίδες τῆς τελειώσεως κατὰ τὸν Εὐστάθιον Θεσσαλονίκης // Κληρονομία. 1975. Τ. 7. Σ. 72-86.
Ζήσης Θ., πρωτοπρ. συμβολισμὸς τοῦ μαύρου χρώματος εἰς τὴν ἀμφίεσιν τῶν μοναχῶν ἰδίᾳ κατὰ τὸν Εὐστάθιον Θεσσαλονίκης // Γρηγόριος Παλαμᾶς. 1975. № 57-59. Σ. 15-27.
