The Suppoters of Synodal Ecclesiology from 2018 in the World of Greek Orthodoxy

Authors

  • Dionysius (Shlenov), hegumen Moscow Theological Academy

DOI:

https://doi.org/10.31802/GB.2024.52.1.012

Keywords:

Russian Orthodox Church, Patriarchate of Constantinople, «Orthodox Church of Ukraine», autocephaly, schismatics, repentance, extraterritorial invasion, appeal

Abstract

The article analyzes the views of Greek-speaking theologians who, starting in 2018, that is, after the granting of autocephaly to Ukrainian schismatics by the Patriarchate of Constantinople, began to support the conciliar position of the Russian Orthodox Church. At the beginning, the views of the hierarchs of the Greek Orthodox Church, as well as prominent representatives of the Cypriot and Albanian Local Churches, namely Met. Nicephorus and Archbishop. Anastasia accordingly. Key publications and statements of clergy and laity of the Greek Orthodox Church, both less and more radical, are examined separately. It should be noted that at present the discussion has weakened due to very strong pressure from the official state and church authorities, although the rejection of unauthorized measures remains quite large among those who labor on Mount Athos, and among the clergy and parishioners of the temples of Greece and Cyprus. A significant part of the representatives of the official hierarchy did not take these calls into account, which does not mean a defeat of the truth, which remains so under any circumstances.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Dionysius (Shlenov), hegumen, Moscow Theological Academy

PhD in Theology, Professor at the Department of Philology at the Moscow Theological Academy

Holy Trinity-St. Sergius Lavra, Sergiev Posad, 141312, Russia

dionysij@mail.ru

https://orcid.org/0000-0003-0910-3092

References

Athanasius Alexandrinus. De decretis Nicaenae synodi // Athanasius Werke / hrsg. H. G. Opitz. Bd. 2. Teil 1. Lieferung 3. Berlin; Leipzig: De Gruyter, 1935. S. 1–45.

Cyrillus Lucaris. De principio Ecclaesiae // Μάννης Ν. Αγιος Κύριλλος Λούκαρις: το ανακαλυφθέν συναξάριό του και η «Περί της αρχής της Εκκλησίας» ανέκδοτος πραγματεία του // Δωδεκάνησος. 2023. T. 20/3. Σ. 295–324, текст Σ. 308–324.

Анастасий, архиеп. Даже до края земли (Деян. 1, 8): Исследования по истории миссии. Москва: Познание, 2018.

Дионисий (Шлёнов), игум. Вступление // Гоцопулос A., протопресв. Вклад в диалог по украинской автокефалии. Москва: Познание, 2021. С. 9–32.

Дионисий (Шлёнов), игум. Предисловие. Принцип монархии в экклесиологии и его более широкий контекст // Серафим (Зисис), мон. Внутритроичная монархия Отца и новоявленный монарх экклезиологии Фанара / пер. с греч. свящ. А. Г. Чурякова. Москва: Познание, 2021. С. 9–24.

Леонтий (Козлов), иером. и др. Григория преподобного монастырь // ПЭ. 2007. Т. 13. С. 88–97.

Лука Григориатский, иером. Права Церквей и единство Церкви: каноническое и историческое исследование по поводу украинского церковного вопроса / пер. с греч. игум. Дионисия (Шлёнова). Москва: Познание; МДА, 2022.

Никифор, митр. Киккский и Тиллирийский. Современный украинский вопрос и его разрешение согласно божественным и священным канонам / пер. с греч. диак. Ф. Шульги. Москва: Познание, 2021.

Серафим, митр. Пирейский. Украинский церковный вопрос. Москва: Познание, 2021.

John Zizioulas, Metropolitan of Pergamon. Conciliarity and Primacy // Θεολογία. 2015. Τόμ. 86. Τεύχ. 2. Σ. 19–33.

Αγγελακόπουλος Ά., πρωτοπρεσβύτερος. Ή στάση της Εκκλησίας της Ελλάδος στο θέμα τοϋ Ούκρανικοϋ «Αύτοκεφάλου» (Ουκρανικό Αυτοκέφαλο και η νέα Εκκλησιολογία του Φαναρίου // Θεοδρομία: Τριμηνιαία Έκδωση Ορθοδόξου Διαδοχής. Έτος ΚΑʹ.·Τεύχη 2.–3.·Απρίλιος — Σεπτέμβριος 2019). Σ. 241–299.

Γιαννόπουλος Ν. Β. Ο ΚΗʹ κανόνας της Χαλκηδόνας καί τό Οικουμενικό Πατριαρχειο. Αθήνα: Έννοια, 2022.

Ζήσης Θ., πρωτοπρεσβύτερος. Τὸ Οὐκρανικὸ Αὐτοκέφαλο: Ἀντικανονικὴ καὶ διαιρετική εἰσπήδηση τῆς Κωνσταντινούπολης. Θεσσαλονίκη: Παλίμψηστον, 2018.

Νικήτας Παντοκρατορινός, ιερομόναχος. H όλη αλήθεια για το Ουκρανικό Εκκλησιαστικό Ζήτημα. Αγιον Ορος, 2020.

Νικηφόρου, μητροπολίτου Κύκκου καὶ Τηλυρίας, Το σύγχρονο ουκρανικό ζήτημα και η κατὰ τοὺς θείους καὶ ἱεροὺς κανόνες ἐπίλησή του. Λευκωσία: Κέντρο μελετῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, 2020.

Παΐσιος και Επιφάνιος, μοναχοί. Ορθόδοξη Κριτική επί του Κειμένου Συνοδικότητα και Πρωτείον του μητροπολίτου Περγάμου Ιω. Ζηζιούλα. Άγιον Όρος: Ιερόν Κελλίον Αγίων Αρχαγγέλων, 2017.

Σεραφεὶμ (Στεργιούλης), μητροπολίτης Κυθήρων. Οσμή Ευωδίας Πνευματικής. Τόμ. Γʹ. Φιλοκαλικά Αʹ. Υδρα: Ι. Μ. Πατερικής διακονίας Η Αγία Τριάς Υδρας, 2000; Φιλοκαλικά Bʹ. Υδρα: Ι. Μ. Πατερικής διακονίας Η Αγία Τριάς Υδρας, 2004; Φιλοκαλικά Γʹ. Ἀθῆναι, 2015.

Τουλουμτσής Β. Ι. Το Εκκλησιολογικό πλαίσιο και οι προϋποθέσεις αποδοχής των αιρετικών σύμφωνα με τα Πρακτικά της Ζ´ Οικουμενικής Συνόδου: Η πίστη ως θεμέλιο ενότητας της Εκκλησίας. Αθήνα: Κύπρης, 2022.

Интернет-ресурсы

Митрополит Пирейский Серафим об украинском вопросе: Фанар не имел никакого права вмешиваться в дела другой Поместной Церкви (8 декабря 2020 г.). [Электронный ресурс]. URL: http://www.patriarchia.ru/db/text/5730952.html (дата обращения 22.01.2024).

Начались заседания Пятого Всеправославного предсоборного совещания (13 октября 2015 г.). [Электронный ресурс]. URL: https://www.blagovest-info.ru/index.php?ss=2&s=3&id=64744 (дата обращения 22.01.2024).

Письмо Блаженнейшего Архиепископа Тиранского и всей Албании Анастасия Патриарху Константинопольскому Варфоломею от 14 января 2019 года (10 марта 2019 г.). [Электронный ресурс]. URL: http://www.patriarchia.ru/db/text/5387087.html (дата обращения 22.01.2024).

Письмо Блаженнейшего Архиепископа Тиранского и всей Албании Анастасия Патриарху Константинопольскому Варфоломею от 21 марта 2019 года (2 апреля 2019 г.). [Электронный ресурс]. URL: http://www.patriarchia.ru/db/text/5403657.html (дата обращения 22.01.2024).

Письмо профессора Целенгидиса членам Священного Синода Элладской Церкви по украинскому вопросу. (11 сентября 2019 г.). [Электронный ресурс]. URL: http://edinstvo.patriarchia.ru/db/text/5498145.html (дата обращения 22.01.2024).

Предстоятель Албанской Церкви о ситуации в православном мире в связи с действиями Константинопольского Патриархата на Украине (26 ноября 2018 г.). [Электронный ресурс]. URL: http://www.patriarchia.ru/db/text/5311574.html (дата обращения 22.01.2024).

Серафим, митр. Кифирский. Заявление митрополита Кифиры по поводу предоставления Вселенской Патриархией автокефалии украинским раскольникам (полный текст) / перевёл с новогреческого Константин Норкин (20 сентября 2018 г.). [Электронный ресурс]. URL: https://pravoslavie.ru/115870.html (дата обращения 22.01.2024).

Священный Кинот Святой Горы Афон отказался признавать украинских раскольников. [Электронный ресурс]. URL: https://rusk.ru/newsdata.php?idar=83355 (дата обращения 22.01.2024).

Священный Кинот Афона не рассматривал «украинский вопрос», — СМИ (12 Февраля 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://spzh.media/ru/news/60066-svyashhennyj-kinot-afona-ne-rassmatrival-ukrainskij-vopros--smi (дата обращения 22.01.2024).

Теохарис Й. Украинский вопрос: Святая гора Афон обособила свою позицию от мнения четырёх монастырей (Великой Лавры, Иверского, Кутлумуша и Эсфигмена) / перевод выполнен под редакцией Афанасия Зоитакиса (2 апреля 2019 г.). [Электронный ресурс]. URL: https://pravoslavie.ru/120298.html (дата обращения 22.01.2024).

Αλβανίας Αναστάσιος: «Απάντηση στην κακόβουλη διαστρέβλωση των απόψεων και των προτάσεών μου» (6 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.romfea.gr/epikairotita-xronika/33584-albanias-anastasios-apantisi-stin-kakobouli-diastreblosi-ton-apopseon-kai-ton-protaseon-mou (дата обращения 22.01.2024).

Αλβανίας Αναστάσιος για Ουκρανικό: «Δεν συμφωνώ με την Αυτοκεφαλία – Οι αρχές της Ορθοδοξίας…» (29 Δεκεμβρίου 2020). [Электронный ресурс]. URL: https://www.vimaorthodoxias.gr/diethni-2/alvanias-anastasios-gia-oykraniko-quot-den-symfono-me-tin-aytokefalia-oi-arches-tis-orthodoxias-quot/ (дата обращения 22.01.2024).

Αλβανίας Αναστάσιος για το Ουκρανικό «Αυτοκέφαλο» τονίζει ότι παραβιάστηκαν τρεις θεμελιώδεις αρχές της Ορθοδόξου Εκκλησίας (30 Ιανουαρίου 2020). [Электронный ресурс]. URL: https://katanixi.gr/alvanias-anastasios-gia-to-oykraniko/ (дата обращения 22.01.2024).

Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: «Το ρήγμα από την Ουκρανία στην Αφρική» (8 Ιανουαρίου 2022). [Электронный ресурс]. URL: https://www.romfea.gr/epikairotita-xronika/47813-arxiepiskopos-anastasios-to-rigma-apo-tin-oukrania-stin-afriki (дата обращения 22.01.2024).

Γερμανός Ηλείας: Κάλεσμα προς όλους να συγκληθεί η Πανορθόδοξη – Καρφιά κατά πάντων ! (13 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.vimaorthodoxias.gr/mitropoleis/ileias-germanos-panorthodoxi-i-synodos-ton-prokathimenon-gia-to-oukraniko/ (дата обращения 22.01.2024).

[Γερμανός Ηλείας] Ο Μητροπολίτης Ηλείας Γερμανός για το Ουκρανικό (15 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://aktines.blogspot.com/2019/12/blog-post_29.html (дата обращения 18.01.2024).

[Γερμανός Ηλείας] Ο Μητροπολίτης Ηλείας κ. Γερμανός κατά της μονομερούς πατριαρχικής απόφασης για το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο (20 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://katanixi.gr/o-mitropolitis-ileias-k-germanos-kata/ (дата обращения 17.01.2024).

[Γερμανός Ηλείας] Ολόκληρη η εισήγηση καταπέλτης του Ηλείας που έρχεται να ταράξει τα νερά για το Ουκρανικό (19 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://poimin.gr/olokliri-i-eisigisi-katapeltis-toy-ileias-poy-erchetai-na-taraxei-ta-nera-gia-to-oykraniko/ (дата обращения 22.01.2024).

Διώτης Ιωάννης πατήρ: «- Να γιατί επιτέθηκα στον Πάπα...» (20 Μαΐ 2022). [Электронный ресурс]. URL: https://www.emystras.com/post/πατήρ-ιωάννης-διώτης-να-γιατί-επιτέθηκα-στον-πάπα (дата обращения 22.01.2024).

Διώτη π. Ἰωάννου Κ., πρωτοπρεσβυτέρου, Ανοικτή επιστολή προς τον Παναγιώτατον οικουμενικόν πατριάρχην π. Βαρθολομαίον (6 Οκτωβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://orthodoxostypos.gr/παναγιωτατε-αναταρασσετε-την-ορθοδο/ (дата обращения 22.01.2024).

Διώτη π. Ἰωάννου Κ., πρωτοπρεσβυτέρου, Η ψευδοαυτοκεφαλία της πατριαρχικής ψευδοεκκλησίας του Κιέβου 1 [Видеозапись] (22 окт. 2019 г.). [Электронный ресурс]. URL: https://www.youtube.com/watch?v=-ZgcJFGe6l8&t=122s (дата обращения 22.01.2024).

Έκκληση για ενότητα από 4 Μητροπολίτες (29 Νοεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.orthodoxianewsagency.gr/epikairotita/ekklisi-gia-enotita-apo-4-mitropolites/ (дата обращения 22.01.2024).

Εὐσταθίου Β. Ἡ πολεμικὴ κατὰ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Αλβανίας Ἀναστασίου γιὰ τὸ Οὐκρανικό (8 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: http://aktines.blogspot.com/2019/12/blog-post_58.html (дата обращения 22.01.2024).

Εὐσταθίου Β. Οἱ Ἐκκλησίες διαψεύδουν τὸν Ἐπιφάνιο ὅτι θὰ τὸν ἀναγνωρίσουν (13 Φεβρουαρίου 2021). [Электронный ресурс]. URL: https://orthodoxostypos.gr/οἱ-ἐκκλησίες-διαψεύδουν-τὸν-ἐπιφάν/ (дата обращения 22.01.2024).

Εὐσταθίου Β. Περὶ τῆς διαφορᾶς πίστεως μὲ τὸν παν. Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη (2 Φεβρουαρίου 2021). [Электронный ресурс]. URL: https://orthodoxostypos.gr/περὶ-τῆς-διαφορᾶς-πίστεως-μὲ-τὸν-πα/ (дата обращения 22.01.2024).

Ζήσης Θ., πρωτοπρεσβύτερος. Η Ουκρανία είναι κανονικό έδαφος της Εκκλησίας της Ρωσίας (10/11/2018). [Электронный ресурс]. URL: https://gr.pravoslavie.ru/123216.html (дата обращения 22.01.2024).

Ζήσης Θ., πρωτοπρεσβύτερος. Το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο: Απόκρυψη και παρερμηνεία εγγράφων. [Электронный ресурс]. URL: https://www.romfea.gr/images/article-images/2018/11/to_oykraniko_aytokefalo.pdf (дата обращения 22.01.2024).

[Ζήσης Θ., πρωτοπρεσβύτερος]. Η εισήγηση του π.Θεοδώρου Ζήση στην Ημερίδα για το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο [ΒΙΝΤΕΟ 2019] (24 июн. 2019 г.). [Электронный ресурс]. URL: https://www.youtube.com/watch?v=rpHB0jG_WrQ (дата обращения 22.01.2024).

Καταστατικός Χάρτης τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου. Λευκωσία: [Χ. ἐ.], 2010. [Электронный ресурс]. URL: https://churchofcyprus.org.cy/katastatikos_xartis_tis_ekklisias (дата обращения 22.01.2024).

Νεόφυτος Μόρφου: «Εμείς ως Εκκλησία Κύπρου βλέπουμε ως κανονικό Επίσκοπο Κιέβου τον Ονούφριο» (2 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.romfea.gr/ekklisia-kyprou/33484-morfou-neofutos-emeis-os-ekklisia-kuprou-blepoume-os-kanoniko-episkopo-kiebou-ton-onoufrio (дата обращения 21.01.2024).

Νεόφυτος Μόρφου: Τὸ Οὐκρανικὸ ζήτημα καὶ ὁ ὅσιος Γέροντας Ἐφραὶμ ὁ Φιλοθεΐτης Ἀριζόνας [Видеозапись] (10 Δεκεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.youtube.com/watch?v=SnVrlUyK6g8 (дата обращения 21.01.2024).

[Νεόφυτος Μόρφου] Ο Μόρφου αναγνωρίζει ότι κανονικός Μητροπολίτης της Ουκρανίας είναι μόνο ο Ονούφριος του Κιέβου (9 Νοεμβρίου 2020). [Электронный ресурс]. URL: https://www.offsite.com.cy/eidiseis/topika/morfoy-neofytos-mitropolitis-einai-o-onoyfrios-ohi-o-epifanios (дата обращения 21.01.2024).

[Νικήτας Παντοκρατορινός] Ο ιερομόναχος Νικήτας Παντοκρατορινός απαντά στην μητρόπολη Πειραιώς (4 Δεκεμβρίου 2020). [Электронный ресурс]. URL: https://www.ekklisiaonline.gr/nea/o-ieromonachos-nikitas-pantokratorinos-apanta-stin-mitropoli-pireos/ (дата обращения 21.01.2024).

Παπαθανασόπουλου Γ. Α΄ Μέρος. Κρυψίνοια και άγνοια εντός και εκτός της Ιεραρχίας – см.: Στον απόηχο της Ιεραρχίας για το Ουκρανικό (5/11/2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.vimaorthodoxias.gr/nea/ston-apoicho-tis-ierarchias-gia-to-oukraniko (дата обращения 17.01.2024).

Στον απόηχο της Ιεραρχίας για το Ουκρανικό (5 Νοεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: https://www.vimaorthodoxias.gr/nea/ston-apoicho-tis-ierarchias-gia-to-oukraniko (дата обращения 17.01.2024).

Στρογγυλή τράπεζα με θέμα το βιβλίο του Μασσαβέτα «Η Τρίτη Ρώμη: Η Μόσχα και ο θρόνος της Ορθοδοξίας» [Видеозапись] (27 Απριλίου 2023). [Электронный ресурс]. URL: https://www.youtube.com/watch?v=q1jqjAXxzCU&t=392s (дата обращения 5.05.2023).

Τέσσερις Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος ζητούν τη σύγκληση Πανορθόδοξης Συνόδου για το Ουκρανικό (29 Νοεμβρίου 2019). [Электронный ресурс]. URL: http://aktines.blogspot.com/2019/11/blog-post_574.html (дата обращения 21.01.2024).

Published

2024-04-01

How to Cite

(1)
Shlenov Д. The Suppoters of Synodal Ecclesiology from 2018 in the World of Greek Orthodoxy. БВ 2024, 233-263.

Issue

Section

History of the Local Orthodox Churches

Categories

Most read articles by the same author(s)

<< < 1 2 3 4